Publicaties

Veranderen is gedoe

Dit artikel is gepubliceerd in VM maart 2020

Gebruik het gedoe in een verandertraject. Het helpt om succesvol een nieuwe situatie te realiseren.

De ledendemocratie aanpassen van een ALV naar een leden- raad? Social media en ledenpanels meewegen in de besluit- vorming? De vereniging meer projectmatig laten werken? Veranderen is tegenwoordig de continue factor. Gaat veran- deren dan ook makkelijker, misschien zelfs wel soepel? Onze ervaring is dat veranderen nog steeds weerstand oproept. Je kunt wel een leuk idee hebben, maar om medewerkers en le- den daadwerkelijk mee te krijgen is er toch nog iets anders nodig. Bewegen door de ‘onderstroom’ wordt dat genoemd en emotie of gedoe is daar de brandstof voor. Veranderen gaat niet zonder gedoe.

Veranderen gaat niet vanzelf. Duik in de weerstand en maak de verandering sterker.

Gedoe is waardevol: Tijdens veranderingen zijn er allerlei soorten gedoe. De een kan niet wachten tot het anders is, de ander ziet elke verandering als een probleem, en de derde… die doet gewoon lekker zijn werk, maar wel op de oude ma- nier. Voor de trekker van een verandering kan al dit – ver- schillende – gedrag heel frustrerend zijn, maar stiekem is het heel erg waardevol. Om succesvol te veranderen kunnen we veel leren uit Systemisch TransitieManagement. Dit maakt onderscheid tussen de bovenstroom en de onderstroom.

Lees verder

Webinar: Verenigen in Coronatijd hier terugkijken

Dit artikel is gepubliceerd in Kuperus&Co

Webinar en verdiepende online Zoomsessies

Op vrijdag 27 maart hebben we in samenwerking met MOS en DNA een webinar opgenomen over ‘Verenigen in Coronatijd’.

Vandaag, morgen, volgende maand er kunnen zíjn als vereniging, voor de leden en voor de buitenwereld. Dat wil je. Maar de mensen die het doen, zitten thuis.
Wat kan, wat werkt, wat mag? Voor een bestuur, directeur of verenigingsprofessional vraagt deze crisis snel schakelen. Een eerste verkenning op de uitdagingen in deze webinar. Een samenwerking tussen Kuperus&Co, MOS en DNA: Samen staan we sterk.

Verdiepende online sessies over Verenigen in Coronatijd

Komende periode houden we online zoom sessie met meerdere verenigingen tegelijk (circa 10 personen) om dieper op vragen in te gaan en tips uit te wisselen. Wil je meedoen aan  een sessie of heb je andere vragen mail ons op info@kuperusenco.nl.

Voor volgende week staan gepland:

  • Wo 1 april 14.00 € 35,- (ex BTW)
  • Do 2 april  20.00 € 10,- (ex BTW) (special voor kleine verenigingen)
  • Vrij 3 april 14.00 € 45,- (ex BTW) (juridische zoom met KAeP notarissen)

Vragen: Om de pdf van de powerpoint, de FAQ of een advies info@kuperusenco.nl

Routeplanner voor Verenigen

Heb je in deze periode tijd over en wil je je verdiepen in verenigen dan is via deze link ons boek ‘Routeplanner voor verenigen’ te koop.

Ladder de cirkel binnen

Dit artikel is gepubliceerd in VM dec 2019

Over hoe je met de participatieladder je leden en sympathisanten kunt verleiden meer betrokken te raken.

Genoeg volgers op Facebook en ook best een aardig aantal leden, maar de werkgroepen en commissies zijn las- tig te vullen? Een herkenbaar vraag- stuk voor veel verenigingsmanagers. Je krijgt support voor idealen en stand- punten. Leden betalen (als het goed is) contributie, maar kennelijk is dat nog geen reden om actief te worden, laat staan een reden om je te melden voor het bestuur.

Wat is het gevolg: steeds dezelfde groep leden die zich actief inzet voor de vereniging. Leden actief krijgen, vraagt inzet en maatwerk van de verenigingsprofessional of het bestuur. Met de cirkels van betrokkenheid (zie figuur 1) en de participatieladder (zie figuur 2) krijg je grip op hoe je dat aan- pakt en wat je aan wie kunt bieden. Met de cirkels kun je een beeld krijgen of je alle typen leden wel iets te bie- den hebt. De ladder geeft handvatten om mensen te verleiden om actiever te worden.

Lees verder

Hoe geolied loopt uw verenigingsas?

Dit artikel is gepubliceerd in VM juni 2019

In de kern van elke schroef zit een as. In de verenigingsas gaat het om dat wat de vereniging doet om de gekozen functies te vervullen: betrekken, besturen, uitvoeren en besluiten. In de verenigingsschroef is dat de verenigingsorganisatie zelf. De verenigingsas bevat de complete infrastructuur van de vereniging: bestuur, werkgroepen, commissies, netwerken en eventuele betaalde krachten van een bureau. Het is hoe de vereniging werkt, het hart en de handen van een vereniging. In die kern wordt door al die mensen, groepen en organen gewerkt aan vier cruciale organisatieprocessen: betrekken van de achter- ban, besluiten over de richting, besturen van de vereniging en uitvoeren van activiteiten om de missie te bereiken.

Lees verder

Vaart met je vereniging

Dit artikel is gepubliceerd in VM maart 2019

Wat beweegt een vereniging en hoe maak je keuzes in wat je doet: strategisch evenwicht tussen collectief belang en individueel profijt

Je wilt met elkaar iets bereiken. Samen werk je aan dat ene doel waar je in gelooft: de wereld verbeteren, de markt of je vak versterken, elkaar supporten… Maar wat doe je concreet om dat doel te bereiken? Met genoeg mensen en middelen zou je alles wel willen doen! Een vereniging drijft immers op passie, dus ideeën en dromen genoeg. Maar ook voor een vereniging geldt dat er keuzes gemaakt moeten worden. Hoe lastig ook voor velen, dat weten wij uit ervaring.

Waar je het accent op legt hangt af van hoe de wereld er buiten uit ziet voor jouw leden én wat die leden jou graag willen zien doen. Weinig dynamiek buiten, dan willen leden vermoedelijk vooral dat de service van de vereniging super is.  Grote wetswijzigingen op stapel, veranderende markt, slecht imago, dan zullen leden de relevantie van investeren in belangenbehartiging sneller zien.  Strategische keuzes maken start bij het goed in beeld hebben van de relevante ontwikkeling. En dan de leden bevragen wat voor hen het meest relevant is. Dan werkt het model van de scheepsschroef voor de vereniging.

Lees verder

Referentie Routeplanner in Coöperatie

Dit artikel is gepubliceerd in Coöperatie 636, september 2018

NCR Coöperatie over de Routeplanner voor verenigen

Zo af en toe verschijnt er weer eens een handboek over verenigen. ‘Routeplanner voor verenigen – Organiseren van passie en eigenaarschap’ van Marike Kuperus, Inge Poorthuis, Peter van der Loo en David Wijnperle is zo’n boek. Het geeft een handzaam overzicht van zaken die bij ‘verenigen’ komen kijken. Daarbij baseren de auteurs zich op eerder werk en onderzoek, en vullen dit aan met actuele thema’s zoals het gebruik van moderne (digi­ tale) participatiemethoden en herkenbare voorbeelden die nú spelen.

Het boek bestaat uit drie delen. Deel I gaat over soorten, ontwikkelstadia en kernfuncties van verenigingen. Deel II richt zich op de vier kerntaken van de vereniging: betrekken, besturen, besluiten en uitvoeren. Deel III geeft tips voor het aanpakken van veranderingen in de vereniging.

Het boek leest makkelijk, blijft redelijk aan de opper­ vlakte maar staat bol van tips en tools. Wil je snel meer inzicht in ‘verenigingsland’ en wil je praktische hand­ vaten, dan is dit een handig boek. Een aantal van de be­ sproken onderwerpen is ook voor coöperaties relevant.

Lees verder

Wat is de opdracht aan het bureau?

Dit artikel is gepubliceerd in VM dec 2018

De ondersteuningsdriehoek kan je helpen om de uitvoeringsopdracht scherp te krijgen en professionals en actieve leden effectief in te zetten.

In een ALV of ledenraad valt het formele besluit over wat je wil gaan doen om je missie te bereiken. Dit heeft de vorm van een meerjarenstrategie, een jaarplan of een beleid. Deze plannen behelzen – vaak expliciet, soms impliciet – de opdracht aan de ‘uitvoeringsorganisatie’ van de vereniging. De uitvoeringsorganisatie van een vereniging bestaat uit alle betaalde krachten en ook uit de actieve leden of vrijwilligers die meewerken aan de uitvoering van het beleid.

Het betaalde bureau is in de meeste gevallen de aanstuurder van de uitvoering en de uitvoerder van een deel van de taken. Hoe duidelijker de opdracht geformuleerd wordt, hoe effectiever die uitvoering kan gaan. Verenigingsspanning ontstaat vaak als er ambivalenties in de ambities zitten of als de ambities en de middelen niet met elkaar in lijn zijn.

Om de uitvoeringsopdracht aan een verenigingsbureau scherp te krijgen kan de ondersteuningspiramide helpen. De piramide geeft inzicht in de typen werkzaamheden en rollen die een bureau heeft en helpt om te kiezen waar je de nadruk op wil leggen. Met het model krijg je als vereniging ook zicht op hoe relevant de basisvoorzieningen zijn voor de tevredenheid van de leden.

Lees verder

Doe maar een beroep, nieuwe column VM

Dit artikel is gepubliceerd in VM sep 2018

Het viel me ineens op toen ik weer een kleine beroepsvereniging aan de lijn had. De situatie is altijd vergelijkbaar.
Er zijn drie, vier of vijf bevlogen bestuursleden, mensen die voorbij de grenzen van hun eigen beroepspraktijk kijken. Ze zijn doordrongen van de meerwaarde van hun vak voor de samenleving. Dat kan van alles zijn en bijna altijd hebben ze mij binnen de kortste keren doordrongen van de onmisbare relevantie van deze expertise.
Dat ik dat me dat nooit eerder heb gerealiseerd…Plus: ze komen om in het werk.

Bestuur

Het bestuur raakt vermalen tussen professionele ambities en beschikbare middelen en mogelijkheden. Ze houden 26 verenigingsborden in de lucht en hebben ook nog een gewone werkkring van een respectabel aantal uren.
Hóe de vraag precies …
Continue reading →

Lees verder

Verkenning van zelforganisatie

Dit artikel is gepubliceerd in VM mei 2018

Zelforganisatie voor verenigingen?

Is zelforganisatie een weg om te verkennen voor verenigingen? Volgens ons vergroot het eigenaarschap en passie bij medewerkers en vrijwilligers. Geeft het ruimte voor experimenteren en flexibiliteit. Maar het zou ook kunnen dat de governance ingewikkelder wordt. Dat we de grip op de uitvoering helemaal verliezen. Wat denk jij? Lees meer in dit artikel geschreven samen met Energized.org.

Lees verder

Deep Democracy Roze olifant

Dit artikel is gepubliceerd in VM mei 2018

Hoe merk je dat het niet gaat lukken om een verandering door te voeren?

Sorry hoor |

Dertig actieve en betrokken leden van de vereniging NVBRO zitten op een strategiedag bij elkaar. Allemaal warm betrokken bij het traject verenigingsvernieuwing. Subgroepjes presenteren hun voortgang. Klaar om door te pakken. Ineens is er geroezemoes in de groep. Iemand geeft aan
dat je wel het verdienmodel van de vereniging moet bewaken. Er is een aantal mensen geboeid aan het kijken naar de berichten op hun telefoon. Het gesprek valt wat stil. Iemand zegt: ‘Sorry hoor, maar ik snap het even niet meer. We hadden het toch over heel iets anders?’ In 2 minuten valt de hele energie uit de groep… Wat is er in hemelsnaam gebeurd?

De roze olifant |

Er zijn talloze voorbeelden aan te dragen van momenten waarop de dynamiek in een bijeenkomst verandert. Lees verder….

Lees verder

Deep Democracy: van tegenstanders naar medestanders

Dit artikel is gepubliceerd in VM maart 2018

Deep Democracy is een besluitvormingsmethode waarbij niet alleen meningen worden opgehaald, maar ook gedeeld in het proces. Zo kom je tot besluiten met behoud van draagvlak.

De uitdaging van de vereniging is om het ophalen van meningen en het nemen van besluiten goed met elkaar te vervlechten

Deep Democracy is een wereldwijd gebruikte methode in politiek, commercie en maatschappelijk middenveld. Het is echter binnen verenigingen nog relatief onbekend. Juist voor verenigingen, met veel diversiteit in leden en complexe besluitvorming, is het zeer geschikt. Daarom de uitdaging: maak van de tegenstanders in je vereniging medestanders! Voor ons is Deep Democracy een methode die erom vraagt gebruikt te worden in verenigingsland.

Lees hier het artikel van Julien Beuken over Deep Democracy in de context van verenigingen 

Lees verder

Heel Holland Bestuurt – VM column Marike Kuperus

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Vorige week was ik in een zalencentrum ergens in het land. Er hadden zich zeker 150 bestuursleden verzameld van alle plaatselijke afdelingen van de vereniging uit die provincie. Het zou die middag gaan over ‘anders besturen’. Anders besturen is een begrip dat tegenwoordig vaak langskomt in verenigingsland. Wel wat vaag. De hoop is dat als je het maar anders doet, dat het minder ingewikkeld en zwaar en meer aantrekkelijk wordt. We zijn die middag bezig geweest met…

lees verder over besturen in verenigingsland… 

Lees verder

Young in verenigingsland

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Jongste Column in VM

Vorige week zat ik met het clubje bij DNA dat het bereiken van jongere generaties als ambitie heeft: Taskforce Young DNA. Ondanks mijn grootouderschap mag ik meedoen. De anderen zijn gelukkig wel van de beoogde leeftijdscategorie. We aten pizza en bespraken leuke dingen, nieuwe ambities en de vraag hoe we jonge verenigingsprofessionals meer bekend kunnen maken met de meerwaarde van de verenging.

Het waren er zes. Allemaal bevlogen en betrokken bij verenigen. We zaten daar immers in DNAverband. En toen ik eens rondkeek viel me iets bijzonders op: er was er van dat clubje maar één ja maar één in dienst van een vereniging! De andere vijf?  lees verder…

Lees verder

Stoppen of een andere koers gaan varen?

Dit artikel is gepubliceerd in Missionaire Agenda

Een artikel van Marike Kuperus

Wat voor veel verenigingen geldt, zie je ook bij MOV-groepen. Marike Kuperus noemt het ‘de cirkels van betrokkenheid’. De kern wordt gevormd door een kleine groep zeer betrokken vrijwilligers (ook wel eigenaarsleden genoemd). Zij verrichten heel veel taken en bepalen wat er gebeurt. Daaromheen bevinden zich nog wel enkele cirkels: die van de groep die wel betrokken is en af en toe bereid is te helpen (‘actieve leden’), bijvoorbeeld bij het verspreiden van flyers of een keer collecteren in de kerk.

Stoppen of een andere koers gaan varen?

Lees verder

VM Column: Tijd maakt kostbaar

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Een VM column van Marike

Tijd maakt kostbaar. Als je wilt dat mensen gaan houden van je vereniging, moet je veel tijd van ze vragen? Nou, zo simpel is het niet. Maar als je wilt dat mensen warm betrokken zijn bij je vereniging, moet je beginnen met veel tijd áán ze te besteden. Daarna veel tijd mét ze besteden en tijd vragen, dat hoeft dan niet meer.

Lees verder

Je bent jong en je wilt wat (worden)

Dit artikel is gepubliceerd in VM december 2016

Een carrière in verenigingsland?

Wat wil jij worden als je groot bent? Van dokter, buschauffeur, leraar of  piloot heeft iedereen wel een beeld, maar van een verenigingsmanager? Er  zullen  weinig mensen zijn die als kind al droomden van een carrière in een brancheorganisatie of een belangenvereniging. Eigenlijk is dat jammer, want juist op die plek krijg je als jonge starter direct een breed beeld van de wereld…

Lees verder

VM Column: U kent ze

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Een VM column van Marike

Feike en Mart. Allebei ervaren, strijdbaar, en met de nodige bagage. Ze letten niet op uren, geen van beiden. Het gezin van Mart is gewend aan altijd telefoon en veel avonden elders. Feikes partner heeft eigen bezigheden en dat is maar goed ook. Allebei zijn ze lid van een zekere vereniging en allebei onbetwistbaar betrokken. Ze benoemen exact dezelfde bedreigingen. Maar als je het ze zou vragen, herkennen ze elkaar bepaald niet als strijdmakker….

Lees verder

VM Column: Geboren een trouwe supporter

Dit artikel is gepubliceerd in VM september 2016

Een VM column van Marike

Ik kom er best vaak, bij de belangen-organisaties van mensen met ‘iets’. Meestal met een advies over leden werven, over de inzet van vrijwilligers of een goede governance. Mijn respect voor deze organisaties is en was altijd al groot. Er zitten bevlogen mensen die – ondanks dat hun eigen situatie hen vaak beperkt in de mogelijkheden – veel tijd en energie steken in de belangenbehartiging en in voorlichting aan anderen.

In het gesprek over ledenwerving komt het ook altijd op het dilemma ‘wat geef geef ik weg’. Bijna altijd is de drive om ‘lotgenoten te motiveren, mensen verder te helpen’ sterker dan het belang daar ook een verdienmodel onder te leggen. Met de geboorte van mijn kleindochter veranderde de manier waarop ik deze organisaties bekeek.

Lees verder

Niet omdat het moet, maar omdat het werkt.

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Le Champion kent veel overeenkomsten met een vereniging. Zo zijn er 4000 vrijwilligers actief en zijn er vele meepratende ‘eigenaren’. Jan Willem Mijderwijk geeft een kijkje in de projectkeuken.

Sinds ik ben gaan schrijven over projectmatig werken voor VM spreek ik steeds meer verenigingsmanagers, directeuren en ook bestuurders die de meerwaarde van projectmatig werken helemaal inzien, gelukkig! Echter ze krijgen het moeilijk voor elkaar om het in hun eigen vereniging te implementeren. Vaak merk ik dan dat ze vertellen over een verandering naar projectmatig werken, alsof dat het doel is. Er wordt een methodiek gekozen en dan moet iedereen dat gaan doen. Beste Collega’s: de methode is niet het doel! Je stimuleert mensen niet om projectmatig te gaan werken omdat de manager vindt dat het moet en er helemaal voor wil gaan. Wees scherp in wat je ermee wilt bereiken. Het doel is bijvoorbeeld efficiëntie, betere resultaten, minder ad hoc en brandjes blussen, minder stress bij een deadline, betere samenwerking, meer zelfsturing, duidelijkere verantwoordelijkheden.  Vraag je af of je dat doel kán bereiken door projectmatig werken in te voeren bij de activiteiten die je voor ogen hebt.

Lees verder

Mag ik dan bij jou

Dit artikel is gepubliceerd in VM maart 2016

Lidmaatschapsmotieven en Leden Werven

Lidmaatschap spreekt niet vanzelf. Het heeft het karakter van een ruilmiddel. Mensen sluiten zich aan omdat het verband op dat moment iets aantrekkelijks te bieden heeft. En ze wegen na verloop van tijd af of deze baten nog steeds in verhouding staan tot de materiële of immateriële kosten die ertegenover staan. Dit is voor een beetje verenigingsprofessional een open deur, een waarheid als een koe. En toch is het al jaren heel lastig om die ruil goed in te vullen. Het heeft iets te maken met nieuwe generaties, met kanteltijden, met individualisme en of met de grote zelfredzaamheid van vandaag.

Lees verder

VM Column: Hou je ook van mij?

Dit artikel is gepubliceerd in VM maart 2016

Een VM column van Marike

Ooit was ik een fan. Echte fan. Ik was tien of elf jaar, en samen met mijn zusje. We waren helemaal idolaat van een bepaalde zanger (wiens naam ik toch maar even voor mezelf houd) en we hadden ontdekt dat er zoiets als een fanclub bestond. Hoe we daar achter kwamen in het pre-internettijdperk, ik weet het echt niet meer. Het was niet bepaald een zanger waar onze klasgenoten voor vielen, dus het zal niet van het schoolplein zijn geweest.

Lees verder

VM Column: DNA in ons DNA

Dit artikel is gepubliceerd in VM September 2015

Een VM column van Marike Kuperus

De eerste heb ik opgericht ergens in de jaren zeventig. Met twee meiden in de vijfde klas van de basisschool. We wilden net als de jongens handenarbeid in plaats van dat stomme handwerken… Het was een echte belangenvereniging. Oké we hadden geen contributie, statuten of Facebookpagina. Maar wel een gemeenschappelijke strijd én een stevig clubgevoel. En niet onbelangrijk: succes!

Lees verder

VM Column: Vissen naar vrijwilligers

Dit artikel is gepubliceerd in VM juni 2015

Een VM column van Marike

‘Hebben jullie wel een visvergunning?’ Hij hing over de wand van ons standje een beetje lollig te doen. De visvergunning bestaat om overbevissing te voorkomen en ook om vissers netjes met de vis om te laten gaan. Niet verspillen, niet vervuilen en zo min mogelijk pijn doen. Een visvergunning voor vissen naar vrijwilligers. Het is wel een idee!

Lees verder

Projectmatig werken: Kies de juiste methodiek.

Dit artikel is gepubliceerd in VM

Een korte beschrijving van methodieken voor projectmanagement.Kies de juiste methode bij de juiste opdracht: uitvoeren, ontwikkelen of proces verbeteren.

Werken met projecten lijkt dé oplossing voor het sturen op resultaat en beperken van kosten. Maar het kan ook gigantisch misgaan. Deel 2 in een serie over projecten in verenigingen. Als we straks eenmaal projectmatig werken dan behalen we resultaten, stromen nieuwe leden of klanten binnen en ben je ingedekt voor als iets onverhoopt toch niet lukt. Helaas moet ik teleurstellen. Projectmatig werken heeft hier wel een verband mee, maar is niet de ultieme oplossing. Wat levert projectmatig werken je dan wel op? 

Lees verder