Verenigingsdemocratie

Het kenmerk van de vereniging: de leden gaan uiteindelijk over de koers en over de toekomst. Hoe die democratie is ingeregeld verschilt enorm.

De vorm

Het heet bondsraad of algemene vergadering of ALV of ledenraad of congres of…. Het doet globaal hetzelfde: namens de leden besluiten nemen en het bestuur controleren. Soms op de grote lijn, soms op het detail.
Welke vormen zien we:

Algemene Ledenvergadering

Alle leden kunnen deelnemen. Logisch als het in één zaal past, maar minder handig bij 1000 leden.

• Voordeel: Alle leden hebben toegang en kunnen zich uitspreken over bestuur, beleid, actualiteit. Het kan ook een goede netwerkfunctie hebben.
• Risico: Vaak wordt een ALV bezocht door de kring van betrokken leden. De leden uit de periferie worden minder gehoord.
  Als de vergadering slecht bezocht wordt, kan een kleine groep grote invloed hebben, het bestuur afzetten of beleid omgooien.

Ledenraad

De leden kiezen een aantal afgevaardigden die voor hen de taken van de algemene vergadering uitvoeren. Een ledenraad kan 15 mensen zijn of 100.

• Voordeel: Met een kleinere groep kun je als bestuur een goed gesprek voeren. Mensen zijn meer ingevoerd in de thematiek. Ze kiezen er echt voor om mee te denken.
• Risico: In een ledenraad zitten betrokken leden. Mensen verwachten invloed en zeggenschap. Het is echter niet de bedoeling om op de stoel van het bestuur te gaan zitten. Dat vraagt regelmatig met elkaar afstemmen over rollen en taken.
  Ook bij een ledenraad is vooral het geluid van de actieve leden te horen.

Leden betrekken

Wil je goed weten wat leden willen, vinden, vragen, waarderen, dan is een ALV of een ledenraad een te beperkt kanaal. Daar hoor je vooral mensen uit de kring van betrokken leden of vrijwilligers. Voor het breder geluid uit de periferie zijn andere kanalen nodig:

• Houd regelmatig kleine polls en peilingen
• Zorg dat de geluiden die beroepskrachten horen van gewone leden ook op de bestuurstafel komen
• Start een representatief ledenpanel dat je regelmatig bevraagt op actuele thema’s
• Organiseer periodiek een focusgroep van leden over een specifiek thema. Daarvoor kun je mensen loten.

Smaakt naar meer

Leden via dit type kanalen betrekken zorgt ook voor instroom in de kring betrokken leden. Een leuke focusgroepbijeenkomst waar je zomaar voor bent uitgenodigd, maakt de stap naar een werkgroep of ledenraad kleiner.